ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ • Να γνωρίζουν οι μαθητές τι είναι βιοκλιματική κτιρίων. • Να εξηγούν στους συμμαθητές τους καθώς και στις οικογένειες τους τα οφέλη των βιοκλιματικών κτιρίων. • Να συγκρίνουν τα συμβατικά κτίρια με τα βιοκλιματικά κτίρια. • Να μάθουν να συνεργάζονται μεταξύ τους σε ομάδες. • Να αποκτήσουν θετική στάση με αυτή τη νέα αρχιτεκτονική στάση. ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΕΠΑΛ-ΤΕΕ ΛΑΥΡΙΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2007-2008 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ 1 ΤΕΕ ΕΠΑΛ ΛΑΥΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓ. ΚΟΚΟΡΕ 2 Τ.Κ. 19500 ΛΑΥΡΙΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : ΚΟΡΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΘΗΤΕΣ: ΓΕΡΟΝΤΑΚΗΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ ΒΟΥΚΟΥΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΖΩΠΙΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΡΕΤΖΟΛΑΡΙ ΑΛΚΙ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΥΡΙΓΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΣΑΜΙ ΑΝΤΙ ΤΣΙΑΚΑΛΟΣ ΗΛΙΑΣ ΤΣΙΑΛΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΕΠΑΛ-ΤΕΕ ΛΑΥΡΙΟΥ ΣΚΟΠΟΣ Να εξοικειωθούν οι μαθητές με τις έννοιες της βιοκλιματικής κτιρίων καθώς και να αποκτήσουν μία μικρή εμπειρία πάνω στο τομέα αυτό. ΣΤΟΧΟΙ • Να γνωρίζουν οι μαθητές τι είναι βιοκλιματική κτιρίων. • Να εξηγούν στους συμμαθητές τους καθώς και στις οικογένειες τους τα οφέλη των βιοκλιματικών κτιρίων. • Να συγκρίνουν τα συμβατικά κτίρια με τα βιοκλιματικά κτίρια. • Να μάθουν να συνεργάζονται μεταξύ τους σε ομάδες. • Να αποκτήσουν θετική στάση με αυτή τη νέα αρχιτεκτονική στάση. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΟΙΕΣ Βιοκλιματικά κτίρια είναι τα κτίρια που σχεδιάζονται λαμβάνοντας υπόψη την αξιοποίηση των θετικών παραμέτρων του κλίματος και χρησιμοποιούν συνδυασμό παθητικών ή ενεργητικών ηλιακών συστημάτων ή άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και προστασία του περιβάλλοντος Ενεργητικά ηλιακά συστήματα θέρμανσης ή δροσισμού είναι όσα ηλιακά συστήματα χρησιμοποιούν μηχανικά μέσα για τη θέρμανση ή δροσισμό του εσωτερικού χώρου των κτιρίων. Τέτοια συστήματα είναι ιδίως ο ηλιακός συλλέκτης θερμού ύδατος, τα φωτοβολταϊκά στοιχεία και τα υβριδικά συστήματα. Προστέγασμα είναι η σταθερή ή κινητή προεξοχή πέρα από τις επιφάνειες των όψεων του κτιρίου, η οποία δεν χρησιμοποιείται ως εξώστης. Παθητικά ηλιακά συστήματα θέρμανσης ή δροσισμού είναι οι τεχνικές ή οι κατασκευές που εμπεριέχονται στο σχεδιασμό των κτιρίων και προσαρμόζονται κατάλληλα στο περίβλημά (κέλυφος) τους, με τρόπο ώστε να διευκολύνουν στην καλύτερη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας για τη θέρμανση των κτιρίων, καθώς και στην αξιοποίηση των δροσερών ανέμων για το φυσικό τους δροσισμό. Οι βασικές κατηγορίες των συστημάτων αυτών είναι: Τα συστήματα άμεσου ηλιακού οφέλους, όπως τα νότια ανοίγματα. Τα συστήματα έμμεσου ηλιακού οφέλους, όπως ο ηλιακός χώρος-θερμοκήπιο, ο ηλιακός τοίχος, το ηλιακό αίθριο. Τα συστήματα δροσισμού, όπως ο ηλιακός αγωγός και τα σκιάστρα. ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ • Τα περισσότερα ανοίγματα του κτιρίου καλό είναι να βρίσκονται προς την νότια πλευρά του κτιρίου. Ενώ η βορινή πλευρά αν δεν κολλάει σε κάποιο άλλο κτήριο καλό είναι να προστατεύεται από ψηλά δέντρα ή να τοποθετούμε από αυτήν την πλευρά κλειστούς χώρους στάθμευσης ή αποθήκες ώστε να αποφεύγεται η απευθείας επαφή με τους ψυχρούς βορινούς ανέμους. Η δυτική και ανατολική πλευρά του κτιρίου δέχονται ίσα ποσά ακτινοβολίας . • Τα δομικά υλικά που πρέπει να χρησιμοποιηθούν είναι υλικά αυξημένης θερμοχωρητικότητας και πάντα σε συνδυασμό με καλή μόνωση του εξωτερικού κελύφους του κτηρίου. • Το γυαλί θεωρείται ότι είναι η ευκολότερη και η φτηνότερη μέθοδος απορρόφησης ενέργειας σε ένα κτήριο, αλλά προκειμένου να αποφύγουμε, όσο το δυνατόν περισσότερο τις θερμικές απώλειες χρησιμοποιούμε πάντα διπλά τζάμια και προσέχουμε την στεγάνωση των αρμών των κουφωμάτων. • Βασική είναι η χρησιμοποίηση μονωτικών υλικών όχι μόνο στους εξωτερικούς τοίχους αλλά και στην πλάκα του δώματος καθώς και σε τυχόν κεραμιδοσκεπή. Η σωστή μόνωση είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλίσουμε την μείωση των θερμικών απωλειών το χειμώνα και την αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας κατά την διάρκεια του καλοκαιριού. • Για να αποφύγουμε την υπερβολική ζέστη μέσα στο κτήριο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες φροντίζουμε τον κατάλληλο σκιασμό του με πέργκολες, σκίαστρα ή τοποθέτηση φυλλοβόλων δέντρων στην κατάλληλη θέση. Συστήματα κινητής ηλιοπροστασίας υπάρχουν στο εμπόριο και μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν οποιαδήποτε στιγμή είναι αναγκαία. • Απαραίτητο είναι για το κτήριο να υπάρχει ένα σύστημα εναλλαγής αέρα κατά την διάρκεια της νύχτας τους θερινούς μήνες ώστε να πέφτει η θερμοκρασία μέσα στο σπίτι και να φροντίζουμε να διατηρήσουμε μια σταθερή χαμηλή θερμοκρασία την υπόλοιπη μέρα. • Σημαντικό ρόλο σε ένα βιοκλιματικό κτίριο παίζει το χρώμα του. Τα σκούρα χρώματα εξωτερικά έχουν την τάση να απορροφούν ενέργεια την οποία μεταδίδουν στο εσωτερικό του κτιρίου. Τα ανοιχτά χρώματα αντανακλούν ένα μεγάλο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας πίσω στο περιβάλλον και βοηθούν στην αποφυγή υπερθέρμανσης του κτιρίου. • Φυσικά, ένα βιοκλιματικό κτήριο δεν έχει να κάνει μόνο με πολύπλοκα συστήματα ψύξης / θερμανσης, αλλά και με μια γενικότερη εξοικονόμηση ενέργειας. Στο εμπόριο υπάρχουν πολλά βιολογικά δομικά υλικά , φυλικά προς το περιβάλλον τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την κατασκευή του κτηρίου, αλλά και υλικά που μπορούν να χρησιμοποιούνται κατά την χρήση του από τους ιδιοκτήτες όπως συσκευές που λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια, παροχή ανακυκλώσιμου νερού στις τουαλέτες, καζανάκια διπλής ροής νερού, βρύσες χρονικά ελεγχόμενες. ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΟ ΕΠΑΛ ΛΑΥΡΙΟΥ • Οργάνωση των εσωτερικών χώρων για αξιοποίηση του προσανατολισμού. • Προστασία του κελύφους με επεμβάσεις στα δομικά στοιχεία και τα ανοίγματα του κτιρίου για τον περιορισμό των θερμικών απωλειών και παθητική θέρμανση με έμμεσα ηλιακά κέρδη. • Ηλιοπροστασία των ανοιγμάτων και σκιασμός. • Φυσικός αερισμός και δροσισμός του κτιρίου. • Βέλτιστη αξιοποίηση του φυσικού φωτισμού. • Εφαρμογή διπλών βελτιωμένων υαλοπινάκων ( k = 2.8 W/m2K), η οποία επιφέρει εξοικονόμηση ενέργειας σε σύγκριση με τους “απλούς” διπλούς (k = 3.87 W/m2K) κατά την περίοδο θέρμανσης. • Τοποθέτηση συστήματος ηλιοπροστασίας με κινητα σκίαστρα (εξωτερικά), η οποία επιφέρει βελτίωση των συνθηκών θερμικής άνεσης (μείωση της εσωτερικής θερμοκρασίας των προσκείμενων ζωνών). • Προσάρτηση ειδικού ηλιακού χώρου στην Νότια όψη του κτιρίου εσωτερικός χώρος συγκέντρωσης μαθητων καθώς και το γυμναστήριο του σχολείου.